Το κείμενο είναι μια μπροσούρα των εκδόσεων Προλεταριακή Σημαία που κυκλοφόρησε το 2002
1. Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΘΕΣΗΣ ΣΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
Μια
απαραίτητη διευκρίνιση
Τα ασφαλιστικά δικαιώματα που θεωρούνται
σήμερα αυτονόητη (για πόσο;) κατάκτηση, ούτε αυτονόητα, ούτε δεδομένα ήταν σ’
ολόκληρη τη μέχρι τώρα ιστορική διαδρομή του καπιταλιστικού συστήματος.
Υπάρχει η άποψη, όπως αυτή εκφράζεται σε
τεύχος του περιοδικού «Ρωγμές εν τάξει», πως το «κράτος πρόνοιας ήταν το
ιστορικοκοινωνικό μοντέλο αντίστοιχα, που επιστρατεύτηκε για να εξυπηρετήσει το
κοινωνικοοικονομικό μοντέλο που οικοδομήθηκε εκείνη την περίοδο» (δηλαδή του
κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού).
Μάλιστα θεωρείται οπισθοδρόμηση ότι το
καπιταλιστικό κράτος ανέλαβε μέρος της κοινωνικής ασφάλισης! «Αναγνωρίζεται»,
βέβαια, κάπου εκεί ο ρόλος των κινημάτων των εργαζόμενων (ούτε λόγος για τη
σοσιαλιστική οικοδόμηση), όμως θεωρείται ότι η κοινωνική πρόνοια «ήταν μια
επιθετική πολιτική απάντηση του κεφαλαίου στις πρώτες εργατικές ενώσεις αλληλοβοήθειας,
ώστε να πάψουν ν’ αποτελούν οργανώσεις υπεράσπισης των συμφερόντων των
εργαζομένων. Εδώ η «αυτοδιαχείριση» κι όχι ο συνδικαλισμός εμφανίζεται σαν το
όργανο υπεράσπισης των εργαζόμενων στον καπιταλισμό.
Τελικά το «κράτος πρόνοιας υπαγορεύτηκε
και, κυρίως, εξυπηρέτησε οικονομικές και πολιτικοϊδεολογικές λειτουργίες και
ανάγκες του καπιταλιστικού συστήματος» (!)
Δηλαδή με δυο λόγια, το όποιο «κράτος
πρόνοιας» ή καλύτερα τα στοιχεία ασφάλισης - προστασίας - πρόνοιας που εμφάνισε
ο καπιταλισμός δεν του επιβλήθηκαν αλλά προέκυψαν μέσα από τις ανάγκες του.
Με την τεχνοκρατική και ιστορικά
ανακριβέστατη αυτή τοποθέτηση πάει περίπατο ο ρόλος της ταξικής πάλης και της
σοσιαλιστικής οικοδόμησης στη διαμόρφωση της κοινωνικής ασφάλισης.
Μια
μικρή ιστορική αναδρομή
Επαναλαμβάνουμε πως η κοινωνική ασφάλιση -
πρόνοια (όπως και γενικότερα η δημόσια, δωρεάν παιδεία, υγεία, κ.λπ..) δεν ήταν
δεδομένες σ’ ολόκληρη την ιστορική διαδρομή του καπιταλισμού.
«Ο νόμος περί πτωχών» που εκδόθηκε το 1601
από τη βασίλισσα Ελισάβετ της Αγγλίας ήταν ένας νόμος κοινωνικής προστασίας,
κάτι σαν το δίχτυ προστασίας που θέλουν να εισάγουν οι «εκσυγχρονιστές». Δεν
ήταν όμως, προφανώς, κοινωνική ασφάλιση με την έννοια που τη γνώρισαν οι
επόμενες (ιδιαίτερα μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο) γενιές. Δηλαδή ασφάλιση που
…εξασφάλιζε κάτι παραπάνω στο βιοτικό επίπεδο της εργατικής τάξης, από την απλή
αναπαραγωγή και βιολογική ανανέωσή της.