Τα πώς και τα γιατί της 21ης Απρίλη 1967 - Το διεθνές πλαίσιο

Το κείμενο αυτό αποτελεί τη μια από τις δύο εισηγήσεις που πραγματοποιήθηκαν στην εκδήλωση του Εκτός των Τειχών «Τα πώς και τα γιατί της 21ης Απρίλη 1967».

Η 21η του Απρίλη του 1967 στην Ελλάδα και η επιβολή της αμερικανοστήριχτης δικτατορίας δεν ήταν ένα γεγονός ανεξάρτητο από το διεθνές πολιτικό σκηνικό, μια ιδιαιτερότητα που «έτυχε» να συμβεί σε μια μικρή χώρα της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου. Βλέποντας την υφήλιο εκείνα τα ταραγμένα χρόνια της δεκαετίας του '60, θα δούμε τους τρόπους με τους οποίους εκφράστηκε αυτή ακριβώς η -ίδια εν πολλοίς- ταραχή στις διάφορες γωνιές του πλανήτη και πώς η χώρα μας εντάχθηκε σε όλον αυτό τον ορυμαγδό εξελίξεων.

Η, σε παγκόσμιο επίπεδο, μεγάλη αναταραχή της δεκαετίας του '60 δεν ήταν παντού αρνητική για τους λαούς και το κομμουνιστικό κίνημα. Ήταν, πράγματι, και μια... «υπέροχη κατάσταση»... Τα «περιεχόμενα» της ιστορικής αυτής περιόδου περιλαμβάνουν μεν εγκαθίδρυση δικτατοριών, δολοφονίες αγωνιστών και κομμουνιστών, ανελέητο κυνήγι των λαών, ισοπέδωση δημοκρατικών δικαιωμάτων και σειρά αναδιατάξεων στο παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα πολιτικά και ιδεολογικά, αλλά είναι γεμάτα και με λαμπρές σελίδες για τα λαϊκά και κομμουνιστικά κινήματα σε διάφορες γωνιές του πλανήτη, με παγκόσμια εμβέλεια και σημαντικά λαϊκά ξεσπάσματα μέχρι και σε δυτικές καπιταλιστικές μητροπόλεις. Γι' αυτό και αυτή η δεκαετία δικαίως χαρακτηρίζεται ως μία από εκείνες που στιγμάτισαν την Ιστορία, αφού σε έναν μεγάλο βαθμό καθόρισε την μετέπειτα πορεία όλων των πλευρών της παγκόσμιας σκακιέρας.

Ας δούμε λοιπόν, ένα βασικό περίγραμμα του ιστορικού πλαισίου και ας αρχίσουμε... από τα βασικά: Τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Οι οποίες, διαμορφώνονται ως το ένα από τα δύο στρατόπεδα της μεταπολεμικής περιόδου και του ψυχρού πολέμου. Η αντιπαράθεση έχει ανοίξει και εξελίσσεται εμφανώς.

Ο στόχος της παγκόσμιας κυριαρχίας για τις ΗΠΑ, που επικαλούμαστε στις σημερινές μας αναλύσεις ως τον παράγοντα που καθορίζει τις πολιτικές και στρατιωτικές επιλογές της μεγαλύτερης ιμπεριαλιστικής δύναμης του πλανήτη, δεν είναι ένας σημερινός, καινούριος και νεοεμφανιζόμενος στόχος. Υπήρχε στην ατζέντα της και επίσης καθόριζε τις κινήσεις της και πριν 50 χρόνια... Σίγουρα σε διαφορετικό ιστορικό πλαίσιο και με άλλα πολιτικά-στρατιωτικά-οικονομικά δεδομένα, αλλά σε κάθε περίπτωση η στρατηγική στόχευση ήταν ξεκάθαρα αυτή.

Τη δεκαετία του '60, δύο ήταν οι βασικοί πυλώνες της τακτικής που ακολουθούσαν για να προετοιμαστούν και να υπηρετήσουν αυτόν το στόχο:

Ο πρώτος είχε να κάνει με τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς. Την περίοδο 1961-1963 η αμερικάνικη υπερδύναμη διπλασιάζει τη δύναμή της σε πυρηνικά όπλα και εκτινάσσει στα ύψη τον αριθμό πυρηνικών δοκιμών. Μέχρι το 1968, φτάνει στον υψηλότερο αριθμό πυρηνικών κεφαλών, ενώ η τοποθέτηση αμερικάνικων στρατευμάτων στο εξωτερικό φτάνει το 31% της συνολικής δύναμης, αγγίζοντας το υψηλότερο αντίστοιχο ποσοστό διαχρονικά. Όχι τυχαία, αφού εκείνη ακριβώς την περίοδο κορυφώνεται και η σύρραξη στο Βιετνάμ.

Ο δεύτερος ήταν εκείνος της εγκαθίδρυσης δικτατορικών αμερικανοστήριχτων καθεστώτων σε διάφορα στρατηγικά σημεία του πλανήτη, ανάμεσα στα οποία και η δική μας χώρα. Η επιβολή καθεστώτων που θα λειτουργούσαν ως μαριονέτες στα χέρια των Αμερικάνων ήταν και τότε ένα κρίσιμο έργο για τους ιμπεριαλιστές. Όπως ήταν επίσης και οι ανοιχτές πολεμικές αναμετρήσεις που υπηρετούσαν το στόχο της παγκόσμιας κυριαρχίας και εκείνον του ολοκληρωτικού αφανισμού εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων που σκορπούσαν τη φωτοβολία τους παντού στον κόσμο.

Γιατί αυτό το ντόμινο δεν κατάφερε να το σταματήσει η παλινόρθωση του καπιταλισμού στη Σοβιετική Ένωση. Το κομμουνιστικό κίνημα συνέχισε να σκιάζει τους εχθρούς των λαών και η έννοια της οικοδόμησης του σοσιαλισμού περνούσε σε μια νέα φάση. Αλλά σε αυτό θα επανέλθουμε.

Παλινόρθωση στη Σοβιετική Ένωση, λοιπόν, για να περάσουμε στον άλλο μεγάλο «παίχτη». Η αυγή της δεκαετίας του '60 βρίσκει τη Σ.Ε. σε μια καινούρια κατάσταση. Το 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ έχει συμβεί και μαζί με αυτό, ως επακόλουθό του, έχει συντελεστεί η ρεβιζιονιστική στροφή του κομμουνιστικού κινήματος. Πρόκειται για μια εξέλιξη με παγκόσμια εμβέλεια, που επηρεάζει Κομμουνιστικά Κόμματα και κινήματα παντού στον κόσμο. Το «παλλαϊκό κόμμα» και το «παλλαϊκό κράτος», το «ειρηνικό πέρασμα» και ο «κοινοβουλευτικός δρόμος», η «ειρηνική συνύπαρξη» αποτελούν τους νέους θεωρητικούς όρους της υποταγής των ρεβιζιονιστικών κομμάτων και ταυτόχρονα το πολιτικό και ιδεολογικό τσάκισμα των κομμουνιστών.

Η Σ.Ε. μπήκε ανεπιστρεπτί σε μια νέα πορεία. Ήταν η αρχή της καπιταλιστικής παλινόρθωσης που ολοκληρώθηκε χρόνια αργότερα, την περίοδο '89-'91, ως νικηφόρα έκβαση για την αστική τάξη στην πάλη της με την εργατική τάξη και τους λαούς. Αλλά ήταν και μια περίοδος κατά την οποία η Σ.Ε. άρχισε να αναδεικνύεται σε μια χώρα που αναζητούσε με νέους όρους ηγεμονικό ρόλο στη γειτονιά της και συνολικά τη διατήρηση και εξασφάλιση των σφαιρών επιρροής της. Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο κινήθηκε όταν έμπαινε με τα τανκς στην Πράγα, τον Αύγουστο του 1968. Όταν εκφράστηκε στην πράξη αυτό που οι Κινέζοι κομμουνιστές περιέγραψαν ως «σοσιαλισμό στα λόγια, ιμπεριαλισμό στην πράξη». Έγινε, έτσι, η Τσεχοσλοβακία παράδειγμα για όσες χώρες στην επιρροή της Σ.Ε. δεν συμμορφώνονταν στη νέα κατάσταση.

Κι αν η Σ.Ε. είχε τέτοια «άνεση» απέναντι στα Κομμουνιστικά Κόμματα της ανατολικής Ευρώπης, δεν συνέβαινε το ίδιο με εκείνα στα δυτικά της ηπείρου. Τα περισσότερα από αυτά συνέχισαν... ανενόχλητα από Σοβιετική παρέμβαση να γυρίζουν το βλέμμα προς τις αστικές τάξεις των χωρών τους και να προσβλέπουν στις σχέσεις συνεργασίας με αυτές, ακολουθώντας το ρεύμα του ευρωκομμουνισμού, στο πνεύμα και τη γραμμή του δημοκρατικού και κοινοβουλευτικού περάσματος στο σοσιαλισμό. Διασπάται, έτσι, το μέχρι τότε ενιαίο ρεύμα του ρεβιζιονισμού, η ενιαία γραμμή της υποταγής.

Το γεγονός ότι το ρεύμα αυτό αναπτύχθηκε στη δυτική Ευρώπη δεν είναι τυχαίο. Εκεί ήταν που οι έννοιες της ταξικής συνεργασίας μπόρεσαν να βρουν έδαφος, γιατί οι ίδιες οι αστικές τάξεις της δυτικής Ευρώπης βρίσκονταν σε μια φάση που υπόσχονταν την οικονομική ανάπτυξη και την ευημερία. Κι αυτή την υπόσχεση μπορούσαν να την κρατήσουν τότε, αφού στην πραγματικότητα μάζευαν τα αποκαΐδια του Β' Παγκόσμιου Πολέμου. Σήμερα βεβαίως, είναι γνωστή πλέον η εξέλιξη της «φιλολαϊκής» εκείνης «δέσμευσης» των ευρωπαϊκών καπιταλιστικών δυνάμεων, ύστερα από τα σαράντα κύματα που πέρασαν τους λαούς τους, μαζί με το συνολικό ελπιδοφόρο κύμα της ενοποίησης και της Ευρώπης των λαών... Της σημερινής ΕΕ, της ΕΟΚ που ιδρύεται το 1957 και με την οποία οι βασικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της Ευρώπης συνασπίζονται για να επικυριαρχίσουν στη γηραιά ήπειρο, στο οικονομικό κυρίως επίπεδο, και να εντείνουν την πίεση απέναντι στον αντίπαλο ανατολικό συνασπισμό.

Μέσα σε αυτό το κλίμα και την κατεύθυνση της Ενοποίησης, βρίσκει την ευκαιρία του και ο γαλλικός ιμπεριαλισμός, ο οποίος με τη λήξη του Β' Παγκόσμιου Πολέμου βρίσκεται ένα σκαλί παρακάτω. Ναι μεν στους νικητές του Πολέμου, αλλά έχοντας χάσει σειρά σημαντικών αποικιών του και όντας πλέον μέλος ενός στρατιωτικού συνασπισμού, του ΝΑΤΟ, στον οποίο τον πρώτο λόγο έχουν οι ΗΠΑ. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο και μπροστά στην ανάγκη της γαλλικής αστικής τάξης να δείξει την ισχύ της απέναντι στις αντίπαλες ή/και σύμμαχες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ξεκινάει ο πόλεμος της Αλγερίας το 1954. Το μέτωπο παραμένει ανοιχτό όταν το 1958 παίρνει τα ινία της χώρας ο Ντε Γκολ, ως ο εκφραστής της ενεργητικής ασφυξίας που ένιωθε η γαλλική αστική τάξη στη νέα κατάσταση. Ο γαλλικός λαός και η νεολαία, που είναι με έναν τρόπο και αυτοί αποδέκτες της δολοφονικής μηχανής των κυρίαρχων της χώρας τους, πολιτικοποιούνται σε μαζική κλίμακα και υπερασπίζονται τον αλγερινό λαό τόσο πολιτικά όσο και στην πράξη, υποστηρίζοντας την αντίστασή του. Την ίδια περίοδο, είναι σε εξέλιξη ο πόλεμος του Βιετνάμ, η κατάληψη του Ντιεν Μπιεν Φου στο Βόρειο Βιετνάμ από τους Γάλλους και στη συνέχεια η ιστορική υποχώρησή τους ύστερα από τη λαμπρή νίκη της βιετναμέζικης αντίστασης. Το 1962 τελειώνει ο πόλεμος της Αλγερίας. Στα χρόνια που ακολουθούν, η συνεχιζόμενη αντίσταση του βιετναμέζικου λαού και φυσικά η Μεγάλη Προλεταριακή Πολιτιστική Επανάσταση στην Κίνα, ολοκληρώνουν τη διαμόρφωση εκείνου του κινηματικού πλαισίου στη Γαλλία, που το 1968 θα κορυφωθεί στη μεγάλη εξέγερση, τον γαλλικό Μάη-Ιούνη.

Με αφορμή τη σύλληψη και την ποινική δίωξη πέντε αγωνιστών νεολαίων, που το Μάρτη εκείνης της χρονιάς, ως διαμαρτυρία ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ, επιτέθηκαν με βόμβες σε γραφεία αμερικάνικων τραπεζών στο Παρίσι, ξεκινάει κίνημα αλληλεγγύης και υπεράσπισης που σύντομα αναπτύσσεται και εξελίσσεται. Απέναντί του, η γαλλική κυβέρνηση παρατάσσει αστυνομικές και παρακρατικές φασιστικές δυνάμεις.

Ακολουθούν νέες συλλήψεις και νέα τροφοδότηση του κινήματος που οδηγούν στα γεγονότα της Σορβόνης στις 3 και 4 του Μάη και από εκεί και πέρα σε σχεδόν καθημερινές συγκρούσεις και οδοφράγματα. Οι εξελίξεις είναι ραγδαίες τις επόμενες ημέρες, με την εξέγερση να παίρνει παλλαϊκό χαρακτήρα όταν στον αγώνα μπαίνουν οι εργάτες που απεργούν και καταλαμβάνουν μεγάλες βιομηχανίες. Οι ρεφορμιστικές συνδικαλιστικές ηγεσίες προσπαθούν να χειριστούν το κίνημα και προκρίνουν οικονομικά αιτήματα. Κάτω από τη μεγάλη πίεση, η κυβέρνηση παραχωρεί αυξήσεις της τάξης του 35 και 56% στα εργατικά και αγροτικά μεροκάματα αντίστοιχα. Όμως αυτό δεν θεωρήθηκε, παρ' ότι θα μπορούσε, μεγάλη νίκη, γιατί ο πολιτικός πήχης για την εργατική τάξη είχε ανέβει. «Λαϊκή Κυβέρνηση», «Η εξουσία στους εργάτες» ήταν τα συνθήματα στα πανό των κατειλημμένων εργοστασίων. Η φωτοβολία της ΜΠΠΕ στην Κίνα όμως, δεν αρκούσε από μόνη της. Το εργατικό και νεολαιίστικο κίνημα στη Γαλλία έδινε μια σπουδαία μάχη, που όμως προσέκρουε και στους δικούς της εσωτερικούς όρους ανάπτυξης. Στην πορεία του αγώνα τα ερωτήματα του πώς προχωράει όλο αυτό ήταν επιτακτικά, αλλά αδύνατον να απαντηθούν από ένα κίνημα χωρίς καθοδήγηση.

Ο Ντε Γκολ πιέζεται από τα γεγονότα και την ανησυχία συνολικά της αστικής τάξης. Ανακοινώνει εκλογές για τον Ιούνη. Ο ρεφορμισμός και η σοσιαλδημοκρατία του Μιτεράν βρίσκουν σ' αυτές τη μητέρα των μαχών. Εξαπολύεται όργιο κρατικής και παρακρατικής τρομοκρατίας. Οργανώσεις της Επαναστατικής Αριστεράς βγαίνουν εκτός νόμου και απαγορεύονται οι συγκεντρώσεις μέχρι τις εκλογές. Η κατάσταση αυτή, η αντικομμουνιστική υστερία που εξαπολύθηκε σε συνδυασμό με τα όρια της πολιτικής καθοδήγησης του αγώνα, οδήγησε τελικά στην -με διαφορά- επικράτηση του Ντε Γκολ στις εκλογές και τον περιορισμό της εκλογικής δύναμης των αριστερών κομμάτων.

Η ποιοτική διαφορά του γαλλικού Μάη με τις νεολαιίστικες κινητοποιήσεις που ξέσπασαν την ίδια περίοδο στην Ιταλία και τη Γερμανία, ήταν η εμπλοκή της εργατικής τάξης. Αυτή ήταν που ανατροφοδότησε το νεολαιίστικο κίνημα, το μπόλιασε και προσπάθησε, όσο ήταν και για εκείνη δυνατόν, να το βγάλει από το πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο είχε οδηγηθεί.

Απομακρυνόμενοι από τις μητροπόλεις του καπιταλισμού και τη μήτρα του νεαρού ρεβιζιονιστικού ρεύματος, συναντάμε έναν ολόκληρο άλλο κόσμο. Εκείνον των μεγάλων επαναστατικών και εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων που φωτοβολούν, που εμπνέουν τους λαούς όλης της Γης και τρομοκρατούν με τη δύναμή τους τις μεγάλες καπιταλιστικές και ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.

Την ώρα που η δική μας χώρα ετοιμάζεται να «μπει στο γύψο», βρίσκουν μια νέα ερμηνεία οι στίχοι του ποιητή που είχαν γραφτεί πολύ νωρίτερα: «η καρδιά μου στην Ελλάδα τουφεκίζεται, η άλλη μισή στην Κίνα βρίσκεται». Οι Κινέζοι κομμουνιστές έπιασαν το κόκκινο νήμα από εκεί που το άφησε η Σοβιετική Ένωση και το πήγαν ένα βήμα παρακάτω. Έκαναν την επανάσταση μέσα στην επανάσταση, ενάντια στην αστική τάξη και τις δυνάμεις της αντίδρασης που έψαχναν το δρόμο της επανόδου τους στην εξουσία. Έρχονται αντιμέτωποι με την ιδεολογική σύγκρουση στην οποία οδηγούσε η οικοδόμηση του σοσιαλισμού και το επίπεδο που αυτή είχε τότε κατακτήσει. Η Μεγάλη Προλεταριακή Πολιτιστική Επανάσταση αναζητά απαντήσεις στα ερωτήματα που βάζει η δυναμική της οικονομικής ανάπτυξης σε σοσιαλιστική βάση. Πώς δηλαδή, η γάτα και θα είναι κόκκινη και θα πιάνει τα ποντίκια.

Η αντιπαράθεση είχε ήδη αρχίσει να διαφαίνεται από την περίοδο του Μεγάλου Άλματος, το οποίο μπορεί να χαρακτηριστεί και προάγγελος της ΜΠΠΕ. Τον Απρίλη του 1966 εκφράζεται ανοιχτά και οξύνεται η διαπάλη. Τον Μάη τοιχοκολλείται το πρώτο τατζεμπάο που αποκαλύπτει την «αντικομματική, μαύρη και αντισοσιαλιστική γραμμή», τον Ιούλιο ο Μάο παροτρύνει την πλατιά του διάδοση και δημοσίευση κι έτσι δίνεται το σύνθημα για την έναρξη της ΜΠΠΕ. Το πολιτικό της πλαίσιο ορίζεται στα «16 σημεία» της ΚΕ του ΚΚΚ που δημοσιεύτηκαν την 1η του Αυγούστου. Εκεί αναλύονται τα ζητήματα απόκρουσης της αστικής τάξης που βρίσκεται μέσα στο Κόμμα και προσπαθεί να ξαναπάρει την εξουσία, η ανάγκη να ξεσηκωθούν οι μάζες, η εμπιστοσύνη σ' αυτές, οι αντιθέσεις μέσα στους κόλπους του λαού, η επαγρύπνηση απέναντι στην αντεπανάσταση, ο ρόλος των επιτελείων, ο ρόλος των ειδικών, η επανάσταση στην εκπαίδευση, η παραγωγή σε σοσιαλιστική βάση.

Η εξέγερση απλώνεται σε όλους τους κοινωνικούς χώρους, χιλιάδες νεολαίοι κατακλύζουν καθημερινά τους δρόμους του Πεκίνο, μιας πόλης που ντύθηκε με τα τατζεμπάο της Μεγάλης Προλεταριακής Πολιτιστικής Επανάστασης.

Το έναυσμα για την έναρξη της ΜΠΠΕ δόθηκε από τις δύο γραμμές στις τέχνες και τον πολιτισμό, για να φτάσουμε στην ανάδειξη των προβλημάτων της παραγωγικής διαδικασίας, των παραγωγικών σχέσεων, του συνόλου της κοινωνίας. Χαρακτηριστική εδώ είναι η δημιουργία των εργοστασιακών Πανεπιστημίων, που «αναστάτωσαν γη και ουρανό». Το παλιό πανεπιστήμιο, που στηριζόταν στα «τρία κέντρα» καθηγητές-μάθημα-βιβλίο και όπου οι σπουδές γίνονταν «χωρίς να ξέρουμε πώς δουλεύουν οι εργάτες, πώς καλλιεργούν οι αγρότες και πώς κυκλοφορούν τα εμπορεύματα», μπήκε σε μια νέα φάση όπου «οι εργάτες ανέβηκαν στην έδρα» και οι διανοούμενοι έγιναν εργαζόμενοι. Διαμορφώνεται έτσι ο «συνδυασμένος εργάτης», αυτός που είναι «και κόκκινος και ειδικός». Αυτό ήταν αφενός ένα πολύ συγκεκριμένο στοιχείο για το προχώρημα της παραγωγής σε σοσιαλιστική βάση. Αφετέρου, ήταν μια πολύ συγκεκριμένη απάντηση στους «κόκκινους ειδικούς» της Σ.Ε. που η Ιστορία έδειξε πως επέδρασε ο ρόλος τους στην πορεία προς την παλινόρθωση, ως παράγοντας μετατόπισης του κέντρου βάρους από την εργατική τάξη στη διανόηση, την ιντελιγκέντσια. Κι αυτό το ιστορικό δεδομένο αποδείχθηκε πολύ χρήσιμο σε αυτή τη φάση της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην Κίνα.

Η ΜΠΠΕ ήταν ένα κίνημα εκατομμυρίων ανθρώπων. Σε αυτές τις μάζες ακούμπησαν οι Κινέζοι κομμουνιστές, αυτές κινητοποίησαν στη μεγάλη αντιπαράθεση με τη δεξιά γραμμή, που εκφραζόταν από τα δύο τρίτα του ΠΓ και τη μισή ΚΕ του ΚΚΚ. Η πλειοψηφία των στελεχών του Κόμματος που υπερασπίζονταν τη δεξιά γραμμή βρήκε απέναντί της την τεράστια μάζα του λαού: τους εργάτες, τους αγρότες, τη νεολαία, τους στρατιώτες. Την ίδια την κινητήρια δύναμη της ΜΠΠΕ.

Εκτός απ’ όλα αυτά που κατέκτησε ο κινέζικος λαός την περίοδο της Πολιτιστικής Επανάστασης και όσα έδωσε σε θεωρητικό και ιδεολογικό επίπεδο ο Μάο και οι Κινέζοι κομμουνιστές την περίοδο εκείνη, η ΜΠΠΕ ήταν έμπνευση για τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα παντού στον κόσμο. Ήταν εφαλτήριο για εξεγέρσεις και λαϊκά-νεολαιίστικα ξεσπάσματα ακόμη και στις καπιταλιστικές μητροπόλεις, όπως ο γαλλικός Μάης που είδαμε πιο πριν. Ήταν ελπίδα για τους κομμουνιστές σε όλη τη Γη. Το κομμουνιστικό κίνημα έχει τη ΜΠΠΕ στην πλάτη του.

Την περίοδο που στην Κίνα ήταν σε εξέλιξη η ΜΠΠΕ, ο βιετναμέζικος λαός έδινε τη μεγάλη μάχη ενάντια στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, χρεώνοντάς τον με τη μεγαλύτερη ήττα της ιστορίας του.

Η πορεία και η ίδια η έκβαση του πολέμου στο Βιετνάμ καθορίστηκε από το κομμουνιστικό κίνημα της χώρας, με τους βιετναμέζους κομμουνιστές και την ξεχωριστή μορφή του Χο Τσι Μινχ να αποτελούν την ψυχή του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα.

Το κομμουνιστικό κίνημα στο Βιετνάμ είχε ήδη λαμπρή ιστορία στην πλάτη του, από τα χρόνια του αγώνα ενάντια στους Γάλλους αποικιοκράτες και τη νίκη στο Ντιέν Μπιέν Φου που έμεινε σύμβολο για τον αντιιμπεριαλιστικό αγώνα των λαών. Ήταν η νίκη που οδήγησε στη συμφωνία της Γενεύης το 1954 και τη διαίρεση της χώρας σε Βορά και Νότο. Οι εκλογές και οι επανένωση που προβλεπόταν από τη συμφωνία δεν έγιναν ποτέ, αφού οι Αμερικάνοι ιμπεριαλιστές εκτόπισαν τους Γάλλους, τους οποίους έτσι κι αλλιώς μέχρι τότε τροφοδοτούσαν στρατιωτικά, και πήραν την κατάσταση στα χέρια τους στήνοντας τον δικό τους τοποτηρητή στη Σαϊγκόν.

Το 1960 ιδρύεται το Εθνικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση του Νότου με πρωτοβουλία του ΚΚ Ινδοκίνας. Οι μαχητές του, οι Βιετκόνγκ, έφτασαν τις 140.000 και ήταν εκείνοι που μαζί με τα εκατομμύρια του βιετναμέζικου λαού πάλεψαν ενάντια στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, του οποίου η στρατιωτική δύναμη μέχρι το 1966 είχε φτάσει τις 600.000.

Όμως οι Βιετναμέζοι αντάρτες ήταν αποφασισμένοι. Μπροστά στο μοναδικό στόχο της νίκης, στις σκληρές μάχες για την ελευθερία, δεν σάστιζαν μπροστά στα νούμερα. Ήξεραν πολύ καλά ότι στρατιωτικά ήταν πολύ πιο αδύναμοι. Έβλεπαν πως απέναντί τους είχαν την πιο καλοκουρδισμένη πολεμική μηχανή του κόσμου, τους εκπαιδευμένους και πάνοπλους Αμερικάνους πεζοναύτες. Ήξεραν πως απέναντί τους είχαν την πρώτη υπερδύναμη της υφηλίου, τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Κι αυτή την υπερδύναμη κατάφεραν να τη νικήσουν με το υψηλό αγωνιστικό πνεύμα τους και τη δυνατή πολιτική πίστη. ο Χο Τσι Μινχ έλεγε «Να θυμάστε ότι η καταιγίδα είναι μια καλή ευκαιρία για το πεύκο και το κυπαρίσσι να δείξουν τη δύναμη και τη σταθερότητά τους». Η δύναμη και η σταθερότητα που είχαν «το πεύκο και το κυπαρίσσι» ήταν το πολιτικό τους φορτίο.

Οι βιετναμέζοι πάλεψαν με ό,τι μέσα διέθεταν. Με ξύλα, με μαχαίρια, με δρεπάνια, αλλά και με όπλα, των οποίων ο βασικότερος προμηθευτής ήταν οι ίδιοι Αμερικάνοι που τα παρατούσαν στο πεδίο της μάχης μετά τις σοβαρές ήττες που δέχονταν.

Στις αρχές του ’68 οργανώνεται από συνδυασμένες δυνάμεις των Βιετκόνγκ και του λαϊκού στρατού του Βόρειου Βιετνάμ η επίθεση του Τετ. Η κατάληξή της τον Ιούλιο του ίδιου έτους δίνει τη στρατιωτική νίκη στους ιμπεριαλιστές, όμως οι Βιετναμέζοι ήταν εκείνοι που πολιτικά είχαν νικήσει. Οι Αμερικάνοι ήρθαν αντιμέτωποι με το σοβαρό ενδεχόμενο να χάσουν τον πόλεμο, ενώ στο εσωτερικό των ΗΠΑ το αντιπολεμικό κίνημα είχε αρχίσει να γιγαντώνεται.

Η Σαϊγκόν, η πόλη με το όνομα Χο Τσι Μινχ πια, κερδήθηκε τελικά τον Απρίλη του 1975 με τους Αμερικάνους να κρέμονται σαν τα τσαμπιά από τα ελικόπτερα που έσπευσαν να απομακρύνουν τους αξιωματούχους τους από την ταράτσα της πρεσβείας.

Η εποποιία του βιετναμέζικου λαού, κάτω από την καθοδήγηση του Κομμουνιστικού Κόμματος και της αταλάντευτης ηγεσίας του, ήταν ένα γεγονός που από τη μία πλευρά στραπατσάρισε το ατσαλένιο προσωπείο του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού και από την άλλη αποτέλεσε εφαλτήριο για τα εθνικοαπελευθερωτικά και λαϊκά κινήματα παντού στον κόσμο. Μαζί με τη Μεγάλη Προλεταριακή Πολιτιστική Επανάσταση που εξελίσσονταν την ίδια περίοδο στην Κίνα, ήταν η ελπίδα για το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα που ζούσε στη δίνη της ρεβιζιονιστικής στροφής.

Όσο είμαστε ακόμα στην Ασία, δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στα γεγονότα στην Ινδονησία το 1965, όπου συντελέστηκε η μεγαλύτερη σφαγή στην ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος και είναι γνωστή και ως ολοκαύτωμα των κομμουνιστών και σύμφωνα με το περιοδικό ΤΙΜΕ τότε, «τα καλύτερα νέα που πήρε η Δύση από την Ασία εδώ και χρόνια».

Το ’65 το ΚΚ Ινδονησίας αριθμούσε περί τα 3.000.000 μέλη καθιστώντας το το μεγαλύτερο κομμουνιστικό κόμμα πλην της Σ.Ε. και της Κίνας. Πολλά εκατομμύρια λαού συμμετείχαν κάτω από την καθοδήγησή του στα μετωπικά σχήματα και στα διάφορα συνδικάτα και ενώσεις. Η φωτοβολία του ήταν τέτοια που οι Αμερικάνοι ιμπεριαλιστές δεν μπορούσαν να ανεχτούν ένα ακόμη εμπνευστή της πάλης των λαών στην ευρύτερη περιοχή, με το Βιετνάμ να τους προκαλεί σοβαρά στρατιωτικά και κυρίως πολιτικά πλήγματα και την Κίνα του Μάο να ετοιμάζεται για την Πολιτιστική Επανάσταση.

Την 1η του Οκτώβρη, τμήμα του εθνικού στρατού που καθοδηγούταν και τροφοδοτούταν για χρόνια από την αμερικάνικη κυβέρνηση και τη CIA, πραξικοπηματικά και με επικεφαλής τον Σουχάρτο ανέτρεψε τον πρόεδρο Σουκάρνο και κατέλαβε τη Τζακάρτα. Ακολούθησε ένα πρωτοφανούς βιαιότητας πογκρόμ εναντίον των κομμουνιστών, όπου για ολόκληρους μήνες οι πράκτορες των ΗΠΑ γυρνούσαν τα νησιά της Ινδονησίας και δολοφονούσαν όποιον τους υποδεικνυόταν ως κομμουνιστής ή το όνομά του συμπεριλαμβανόταν στις λίστες της CIA. Οι εκτιμήσεις για τον αριθμό των κομμουνιστών που σφαγιάστηκαν κατά τη διάρκεια των γεγονότων ξεκινάει από τις 500.000 και αγγίζει το 1.500.000, ενώ άλλες 750.000 ρίχτηκαν στις φυλακές για να υποστούν τους βασανισμούς, τους βιασμούς ή τη φυλάκιση για τα επόμενα 32 χρόνια της δικτατορίας του Σουχάρτο.

Το κομμουνιστικό κίνημα είχε αφανιστεί από το χάρτη της Ινδονησίας και τα επόμενα χρόνια ο λαός θα ζήσει κάτω από τον τρόμο που σκόρπισαν τα γεγονότα του ’65.

Την ίδια περίοδο αναπτύσσονται κινήματα στην Αφρική, που παρά τη σπουδαιότητα και την έκτασή τους, είναι πολύ λίγο γνωστά. Οι λαοί της Αφρικής έζησαν κάτω από την κατοχή των ιμπεριαλιστικών χωρών της Δύσης για ολόκληρες δεκαετίες. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η ήπειρος αυτή δέχθηκε την αποικιοκρατία και την εκμετάλλευση των ισχυρών κρατών όσο καμιά άλλη περιοχή στον πλανήτη. Οι λαοί της Αφρικής, όμως, λαοί ολοκληρωτικά εξαθλιωμένοι και αναλφάβητοι κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, κατάφεραν να παλέψουν με ηρωισμό ενάντια στον ιμπεριαλισμό και την αποικιοκρατία.

Στην Αφρική εμφανίστηκαν, από τη δεκαετία του ’50, μαζικά κινήματα που ασπάζονταν τις μαρξιστικές-λενινιστικές ιδέες και είχαν στις γραμμές τους δεκάδες χιλιάδες μέλη και οπαδούς. Τα περισσότερα από αυτά αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα τη δεκαετία του ’60, εξαπολύοντας ένοπλους αγώνες ενάντια στην αποικιοκρατία σε μια σειρά χώρες: την Αλγερία, τη Γουινέα-Μπισάο, τη Ναμίμπια, τη Ζιμπάμπουε, το Κονγκό-Λεοπολντβίλ. Πολλά κατάφεραν να βγουν νικητές και να πάρουν την εξουσία στις χώρες τους.

Η υποστήριξη της Κίνας απέναντι στα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα της Αφρικής ήταν τόσο πολιτική-ιδεολογική όσο και υλική. Η στροφή της, όμως, στα μέσα της δεκαετίας του ’70 έφερε την ιδεολογική-πολιτική σύγχυση και την απογοήτευση στα κινήματα αυτά. Στην αποδυνάμωσή τους έπαιξαν σημαντικό ρόλο οι ιμπεριαλιστικές πιέσεις και η ενεργητική στήριξη που έδιναν οι ιμπεριαλιστές στις δυνάμεις της αντίδρασης, σε μια προσπάθεια να απαντήσουν τα σοβαρά προβλήματα που έβαζαν τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα στην πολιτική του.

Όσο για τη Λατινική Αμερική, τη «γειτονιά» του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, είναι γνωστό ότι έχει μια μακριά ιστορία επεμβάσεων αλλά και κινημάτων σε διάφορες χώρες. Από τη δεκαετία του ’50 οι Αμερικάνοι επιβάλλουν φασιστικά καθεστώτα σε μια σειρά χώρες και προσπαθούν με κάθε τρόπο να ανακόψουν την επαναστατική δράση των μαζών. Το Περού, η Γουατεμάλα, η Δομινικανή Δημοκρατία, ο Παναμάς, η Βραζιλία, η Αργεντινή, ο Ισημερινός, η Βενεζουέλα, το Σαλβαδόρ είναι κάποιες από τις χώρες που δεσπόζουν στη μακριά λίστα των φασιστικών επεμβάσεων και πραξικοπημάτων των ΗΠΑ.

Αυτό είναι λοιπόν, χοντρικά, το διεθνές ιστορικό πλαίσιο που βρίσκει τη δική μας χώρα «να ασθενεί επί της χειρουργικής κλίνης» και να είναι επομένως επιβεβλημένη «η νάρκωσις»... Η διεθνής σκακιέρα και η διάταξη των μεγάλων παιχτών, οι στόχοι και οι βάσεις για τις επόμενες δεκαετίες έπρεπε να καθοριστούν. Όμως, μεγάλοι παίχτες όπως είδαμε δεν ήταν μόνο τα στρατόπεδα των ιμπεριαλιστών της Δύσης και των ρεβιζιονιστών της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και λαοί σε όλα τα μήκη και τα πλάτη που αντιστέκονταν, εξεγείρονταν και έγραφαν τη δική τους Ιστορία.

πηγή: https://antigeitonies.blogspot.gr/2017/04/21-1967_30.html