Η ονομασία του ιστολογίου είναι ο τίτλος του βιβλίου του Βασίλη Σαμαρά "1917-1953, Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει"

Δευτέρα 5 Ιουνίου 2017

Πολ Ποτ. Η αλήθεια δεν είναι ποτέ αυτή που μας σερβίρουν τα φερέφωνα του συστήματος

του Βασίλη Σαμαρά
Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φυλ. 360, στις 30/5/1998


Τα τελευταία χρόνια, κατά τακτά διαστήματα η αντιδραστική προπαγάνδα (και όχι μόνο) αναφέρεται στα «εγκλήματα» του Πολ Ποτ και των Κόκκινων Χμερ στην Καμπότζη. Με τον πρόσφατο θάνατο του Πολ Ποτ αναζωπυρώθηκε η σχετική προπαγάνδα, με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό (όχι τυχαία) την προσωποποίηση της ευθύνης, την απόδοσή της εξ ολοκλήρου σχεδόν στον Πολ Ποτ και μόνο. Εντύπωση μάλιστα προκαλεί η ευκολία με την οποία διάφοροι «αριστεροί» όχι μόνο καταπίνουν αμάσητο ό,τι τους σερβίρει η αντιδραστική προπαγάνδα, αλλά και το αναπαράγουν προσδίδοντάς του και «αριστερή» επικύρωση.



Προς τι όλη αυτή η πρεμούρα; Πρόκειται άραγε για απαίτηση της Ιστορίας; Για την αναγκαιότητα να φωτιστούν κάποιες πτυχές της και να αποδοθούν οι αντίστοιχες ευθύνες; Όχι, καθόλου. Πρόκειται για ζήτημα «σημερινό», που εντάσσεται στις ανάγκες και τους στόχους της αντιδραστικής προπαγάνδας.

Όσο μας αφορά, είμαστε όχι απλώς δύσπιστοι, άλλο αρνητικοί σε ό,τι σερβίρει η αντίδραση.

Τα παραδείγματα είναι άπειρα, κι αν θέλουν ας διδαχτούν κάποιοι από τα σχετικά πρόσφατα γεγονότα της Ρουμανίας. (Πώς πλασαρίστηκαν, πώς τα κατάπιαν κάποιοι και τι αποκαλύφτηκε ένα χρόνο αργότερα). Πολύ περισσότερο όταν γνωρίζουμε ότι ένας βασικός άξονας σήμερα της αντιδραστικής προπαγάνδας κινείται στην κατεύθυνση να καταδείξει πως η ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος δεν είναι παρά μια ιστορία «εγκλημάτων». Πρόσφατη είναι η επιχείρηση της «Μαύρης Βίβλου των εγκλημάτων του κομμουνισμού», όπου ούτε λίγο ούτε πολύ επιχειρείται η εξομοίωση του κομμουνισμού με το ναζισμό. Χρηματοδότης της εκστρατείας τα ταμεία του συστήματος και διεκπεραιωτές (με το αζημίωτο βέβαια) διάφοροι «επιφανείς» και πρώην «αριστεροί». Πρόκειται για δοκιμασμένες μέθοδες του συστήματος που ούτε πρώτη φορά τις βλέπουμε (ας ανατρέξουν λ.χ. κάποιοι σε περιγραφές των «εγκλημάτων» των κομμουνάρων απ’ τα αστικά φύλλα της εποχής) ούτε βέβαια τελευταία. Όσο θα αναπτύσσεται η πάλη των λαών τόσο περισσότερο θα αναπαράγεται η αντίστοιχη προπαγάνδα, αλλά και τόσο περισσότερο θα ξεφτίζει στα μάτια των εργαζομένων σαν πολυμεταχειρισμένο εμπόρευμα που πλασάρεται από εκείνους που θέλουν να φράξουν το δρόμο της διεκδίκησης αυτών που τους ανήκουν και ακριβώς με αυτό το στόχο.

Όπως αναφέραμε, λοιπόν, είμαστε δύσπιστοι και αρνητικοί σε όλα αυτά, ακόμη και όταν δεν ξέρουμε, πολύ περισσότερο μάλιστα που γνωρίζουμε κάποια πράγματα και βλέπουμε να σερβίρονται εντελώς αναποδογυρισμένα. Ας δούμε λοιπόν λίγο πιο συγκεκριμένα.

Αυτό που καταρχήν θα 'πρεπε να 'ναι αυτονόητο είναι πως το ζήτημα αφορά το κίνημα των Κόκκινων Χμερ και όχι απλά του Πολ Ποτ (πέρα από τις όποιες ιδιαίτερες ευθύνες του ως ηγέτη αυτού του κινήματος). Το κίνημα των Χμερ έχει μια μακρά διαδρομή στην ιστορία της Καμπότζης (και της Ινδοκίνας γενικότερα) και ο ίδιος ο Πολ Ποτ ηγέτης του επί δεκαετίες. Σημαντικός και αποφασιστικός ο ρόλος του στην πάλη των λαών της Ινδοκίνας ενάντια στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Ας θυμίσουμε κάποια πράγματα.

Ενώ μαίνεται η αμερικανική επιδρομή στο Βιετνάμ, η Καμπότζη υπό τον προοδευτικό (για εστεμμένο) βασιλιά της Νοροντόμ Σιχανούκ κρατάει ουδέτερη στάση. Ωστόσο μέσα από το βόρειο τμήμα της Καμπότζης περνάει μια γραμμή ανεφοδιασμού των Βιετ Κονγκ, η γνωστή ως «οδός Χο Τσι Μινχ». Οι Χμερ λειτουργούσαν ως δύναμη στήριξης αυτής της γραμμής, κρατώντας ταυτόχρονα μια διακριτική στάση απέναντι στον Σιχανούκ. Είναι χαρακτηριστικό ότι μια από τις πρώτες και μεγαλύτερες ήττες των Αμερικανών στον πόλεμο του Βιετνάμ ήταν όταν επιχείρησαν να αποκόψουν την «οδό Χο Τσι Μινχ», εισβάλλοντας στην Καμπότζη, και όπου η συνδυασμένη πάλη Βιετναμέζων και Χμερ τους πήρε παραμάζωμα και τους κυνήγησε μέχρι τις βάσεις εξόρμησής τους. Απέναντι σ’ αυτό το πρόβλημα οι Αμερικάνοι οργανώνουν πραξικόπημα στην Καμπότζη, ανατρέπουν τον Σιχανούκ και επιβάλουν ως δικτάτορα τον Λου Νολ που συμπαρατάσσεται στον πλευρό τους στον πόλεμο. Τα αποτελέσματα ωστόσο είναι εντελώς αντίθετα από αυτά που προσδοκούσαν οι ΕΠΑ. Το αντάρτικο φουντώνει, απλώνεται σ’ όλη τη χώρα και τελικά… νικάει.

Αναφερόμαστε εδώ σε ένα γεγονός που μάλλον αγνοούν οι νεότεροι. Ότι δηλαδή οι Αμερικάνοι νικήθηκαν και διώχτηκαν πρώτα από την Καμπότζη, ότι οι Κόκκινοι Χμερ, μπήκαν στην Πνομ Πενχ ένα χρόνο νωρίτερα πριν την πανωλεθρία των ΕΠΑ στο Βιετνάμ. Αυτό βέβαια ήταν κάτι που δεν «συγχώρεσαν» οι ΕΠΑ στους Χμερ και τον Πολ Ποτ.

Λίγο διάστημα μετά αρχίζει η καμπάνια των ΕΠΑ και γενικότερα των Δυτικών για τα «εγκλήματα» των Χμερ. Χαρακτηριστικό τότε υπήρξε ένα σχόλιο του «Ριζοσπάστη» που αναρωτιόταν μήπως τα αστικά φύλλα και οι δημοσιογράφοι τους μετρούν τα «θύματα των Χμερ ανάλογα με τα δολάρια που παίρνουν». Μόνο που μετά από 1-2 χρόνια ο ίδιος ο «Ριζοσπάστης» υιοθέτησε κι αυτός τις αντίστοιχες απόψεις και συμπαρατάχθηκε με την δυτική προπαγάνδα. Οπότε εύλογα αναρωτηθήκαμε κι εμείς σε ανάλογο -τότε δικό μας σχόλιο, σε ποιο νόμισμα εξαργυρώνει ο «Ρ» τον αριθμό των θυμάτων που προβάλλει. (Υποθέσαμε πως μάλλον σε ρούβλια θα 'πρεπε να ήταν). Τι έγινε και τι μεσολάβησε ωστόσο στο μεταξύ διάστημα;

Ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετώπισε η νέα επαναστατική κυβέρνηση της Καμπότζης ήταν η ερήμωση και η καταστροφή της χώρας από την ιμπεριαλιστική επιδρομή και τον πόλεμο. Μια ειδικότερη έκφραση του προβλήματος ήταν η συγκέντρωση ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού (σχεδόν το μισό) στην πρωτεύουσα Πνομ Πενχ. Οι αιτίες βρίσκονταν όχι μόνο στο ότι ένας κόσμος στη διάρκεια του πολέμου κατέφυγε στην πρωτεύουσα, αλλά και σε συγκεκριμένη πολιτική των Αμερικανών που έδιωχναν τον κόσμο από τα χωριά (πάγια τακτική αντιμετώπισης του ανταρτοπόλεμου) μιας κι αυτά αποτελούσαν βάση του επαναστατικού αντάρτικου στρατού.

Το πρόβλημα ήταν μεγάλο και μια από τις βασικές αποφάσεις της επαναστατικής κυβέρνησης ήταν να επιστρέψει ο κόσμος στα χωριά του για να αποσυμφορηθεί η Πνομ Πενχ (όπου ο κίνδυνος πείνας και επιδημιών ήταν μεγαλύτερος), αλλά και κύρια για να καλλιεργηθεί η γη που είχε εγκαταλειφθεί και ερημώσει και να τραφεί ο πληθυσμός. Αναμφισβήτητα επρόκειτο για σωστή απόφαση. Όσον αφορά τώρα τον τρόπο με τον οποίο αυτή εφαρμόστηκε, οι πληροφορίες (οι δικές μας τουλάχιστον) είναι ελλιπείς και αντιφατικές.

Ότι θα υπήρξαν υπερβολές, χρήση βίας, λαθεμένες κινήσεις αυτού ή εκείνου του χαρακτήρα και έκτασης είναι πάντα μέσα στις πιθανότητες, αλλά άλλο αυτό και άλλο οι τερατολογίες στις οποίες επιδίδεται ο αστικός -και όχι μόνο- Τύπος.

Η επόμενη σημαντική εξέλιξη συνδέεται με την εισβολή του ...Βιετνάμ στην Καμπότζη. Όσοι σήμερα «ενημερώνονται» από τον αστικό Τύπο σχηματίζουν την εντύπωση πως περίπου η Καμπότζη επιτέθηκε στο Βιετνάμ και το τελευταίο «αναγκάστηκε» να εισβάλει.

Η πραγματικότητα είναι διαφορετική και πασίγνωστη. (Ακόμη και σ’ αυτούς που συνειδητά τη διαστρεβλώνουν). Στο Βιετνάμ μετά τη νίκη επί των ΕΠΑ αναπτύχθηκαν τάσεις ηγεμονισμού απέναντι στους λαούς και τις χώρες της περιοχής (Λάος, Καμπότζη). Ταυτόχρονα τις τάσεις αυτές υπέθαλπε και ο σοβιετικός τότε σοσιαλιμπεριαλισμός που ήθελε το χτύπημα της Καμπότζης η οποία πρόσκεινταν στην Κίνα Οι εξελίξεις υπήρξαν δραματικές και τραυματικές για το σύνολο τότε του αριστερού κόσμου από όποια πλευρά και αν τις δει κανείς.

Γιατί την εισβολή του Βιετνάμ στην Καμπότζη ακολούθησε η επίθεση της Κίνας στα βόρεια σύνορα του Βιετνάμ, που αποκρούστηκε από το βιετναμικό στρατό. Το αποτέλεσμα όσο αφορά την Καμπότζη υπήρξε η εγκαθίδρυση από τους Βιετναμέζους μιας κυβέρνησης ανδρεικέλων στην Πνομ Πενχ και η επιστροφή των Κόκκινων Χμερ στη ζούγκλα και το αντάρτικα. Η κυβέρνηση των ανδρεικέλων παρ’ όλη τη στρατιωτική παρουσία των Βιετναμέζων, την ανοιχτή υποστήριξη της Μόσχας και τη «διακριτική» αρχικά, στάση της Δύσης, δεν μπόρεσε να σταθεί. (Τώρα, το πώς το κατόρθωσαν αυτό οι Χμερ έχοντας «εξοντώσει» το μισό περίπου πληθυσμό της Καμπότζης, θα περιμένουμε να μας το «εξηγήσουν» κάποιοι).

Σ' όλα αυτά τα χρόνια εξελίσσεται μια συνεχής αντιπαράθεση, αιματηρή πολλές φορές, όπου εμπλέκονται ντόπιες αστικές πολιτικές δυνάμεις διαφόρων τάσεων, αποκλίσεων και εξαρτήσεων, ο Σιχανούκ, που επέστρεψε από το Πεκίνο όπου είχε καταφύγει, το Βιετνάμ, η ΣΕ (παλιότερα), η Κίνα και όλο και πιο ενεργά από ένα σημείο και πέρα η Δύση, είτε μέσω του ΟΗΕ και των «διαμεσολαβήσεών» του είτε χωρίς αυτόν. Και από την άλλη μεριά οι Χμερ.

Στο ίδιο διάστημα επιχειρήθηκαν διαφόρων ειδών και διασταυρώσεων συνασπισμοί και συμβιβασμοί ενάντια στους Χμερ ή ακόμη και με τους ίδιους τους Χμερ (!) κατά κανόνα εφήμεροι και ασταθείς. Εξελίξεις που επέτειναν στο έπακρο τις αρνητικές συνέπειες για τη χώρα και το λαό της, την ερήμωση, την καταστροφή. Σήμερα την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές η Καμπότζη παραμένει μια ανοιχτή πληγή.

Ποιος ευθύνεται για όλα αυτά; Αν δεχτούμε την άποψη των ιμπεριαλιστών και των φερεφώνων τους, δεν φέρει καμιά ευθύνη η αποικιοκρατία (παλιότερα).

Αθώος ο ιμπεριαλισμός που τη διαδέχτηκε στην επικυριαρχία της περιοχής. Λευκές ως περιστέρες οι ΕΠΑ που επέδραμαν στη χώρα, άσπιλη και αμόλυντη η δικτατορία που εγκαθίδρυσαν. Κατά συνθήκην απαλλάσσονται των ευθυνών τους ο σοβιετικός σοσιαλιμπεριαλισμός, ο ηγεμονισμός της Κίνας, του Βιετνάμ. Όχι μόνο δεν ευθύνεται αλλά είναι και «ευεργετικός» ο ρόλος των ιμπεριαλιστών που στα πλαίσια του συνεχιζόμενου ανταγωνισμού τους συνεχίζουν μέσω των ανδρεικέλων τους, ή και επεμβαίνοντας άμεσα να ταλανίζουν τη χώρα. Όλοι αυτοί είναι αθώοι και το μόνο που ευθύνεται είναι το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα της χώρας με τα λάθη και τα «εγκλήματά» του. Συγνώμη αλλά εμείς αυτό το φαγητό δεν θα το φάμε.

Από κει και πέρα και όπως ήδη αναφέραμε, το κίνημα των Χμερ και ο Πολ Ποτ ως ηγέτης του είναι πιθανό να διέπραξαν έως και μεγάλα λάθη, πολύ περισσότερο αν πάρουμε υπόψη τις πολλαπλές πιέσεις και τον άκρως δυσμενή συσχετισμό τον οποίο αντιμετώπιζαν.

Οι πληροφορίες μας (και δεν δεχόμαστε σαν τέτοιες αυτές που μας σερβίρει το σύστημα) δεν μας επιτρέπουν ολοκληρωμένη άποψη. Επιφυλασσόμαστε λοιπόν ως προς αυτό, μέχρις ότου μπορέσουμε να αποκτήσουμε έγκυρη πληροφόρηση και κυρίως τις απαντήσεις που θα δώσει στο ζήτημα το ίδιο το κίνημα της Καμπότζης.

1 σχόλιο:

  1. Εντάξει,το σκεπτικό είναι απόλυτα σωστό,όσον αφορά σε αντιδραστικές,αστικές κ ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.Από την άλλη μεριά,όπουνυπάρχει καπνός,υπάρχει κ φωτιά.Αναφορικά με τους κομμουνιστές είναι καλύτερα,να είμαστε αυστηροί έως πολύ αυστηροί,παρά να δείχνομε επιείκεια κ κατανόηση,ακριβώς επειδή είναι κομμουνιστές.Αν το καλό δεν αντιπαρατίθεται διαμετρικά στο κακό,τότε το πράγμα δεν έχει γενικά νόημα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή