Η ονομασία του ιστολογίου είναι ο τίτλος του βιβλίου του Βασίλη Σαμαρά "1917-1953, Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει"

Κυριακή 11 Φεβρουαρίου 2018

Ποιος έσωσε την Μακεδονία από τους Βούλγαρους το 1941-1944. Από την εξέγερση της Δράμας στην μεγάλη αντικατοχική κινητοποίηση της Αθήνας

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φ. 817, στις 10/2/2018


Ένα από τα ζητήματα που ταλάνισαν το κομμουνιστικό κίνημα στη χώρα μας ήταν η στάση του ΚΚΕ απέναντι στο «Μακεδονικό ζήτημα». Η λασπολογία από τη μεριά των νικητών του εμφυλίου πολέμου περί ΕΑΜοβούλγαρων και Εθνοπροδοτών είναι γνωστή. Οι πραγματικοί προδότες του ελληνικού λαού, οι δοσίλογοι, οι ταγματασφαλίτες, αυτοί που λάκισαν με την πρώτη τουφεκιά και έσπευσαν να σωθούν στο Κάιρο, κατασυκοφάντησαν τους πραγματικούς αγωνιστές, αυτούς που πρόταξαν τα στήθη τους, αυτούς που έχυσαν το αίμα τους για τη λευτεριά της πατρίδας.

Όταν εισέβαλαν οι Γερμανοί ναζί στην Ελλάδα, τον Απρίλη του 1941, η χώρα βρέθηκε υπό τριπλή φασιστική κατοχή. Οι Γερμανοί ανέλαβαν μεγάλο μέρος από το νησιωτικό τμήμα του Αιγαίου, την Αθήνα και την κεντροδυτική Μακεδονία, οι Ιταλοί τον ηπειρωτικό κορμό, την Πελοπόννησο και τα Ιόνια νησιά και οι Βούλγαροι την ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη.
Στο κομμάτι που ανέλαβε η Βουλγαρία πολύ σύντομα η κατάσταση ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. Με εκδικητική μανία για την απώλεια της εξόδου της Βουλγαρίας στο Αιγαίο την εποχή των Βαλκανικών και του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, από τις πρώτες μέρες, οι Βούλγαροι φασίστες επιδόθηκαν σε ένα όργιο βίας και τρομοκράτησης του ντόπιου πληθυσμού με στόχο τον εκβουλγαρισμό της περιοχής. Λεηλατήθηκαν περιουσίες, επιχειρήσεις, εκκλησίες, έκλεισαν τα ελληνικά σχολεία και άνοιξαν βουλγαρικά, απαγορεύτηκε η ελληνική γλώσσα και έγινε υποχρεωτική η βουλγαρική. Επίσης δημιουργήθηκαν τάγματα εργασίας, επιβλήθηκαν δυσβάσταχτοι φόροι στο λαό και άρχισε ο εποικισμός της περιοχής από βουλγαρικό πληθυσμό.

Σχεδόν αμέσως το Μακεδονικό Γραφείο του ΚΚΕ πήρε την απόφαση να δημιουργηθεί αντάρτικο στην περιοχή. Πραγματοποιήθηκαν σαμποτάζ σε διάφορες πόλεις, όμως στην ευρύτερη περιοχή της Δράμας ο λαός αποφάσισε να εξεγερθεί. Ήταν η πρώτη μαζική λαϊκή αντίδραση στη διάρκεια της κατοχής.
Η προετοιμασία ξεκίνησε από τον Ιούλη του 1941 με επικεφαλής τον Παντελή Χαμαλίδη, που ήταν στέλεχος του ΚΚΕ (Γραμματέας της Περιφερειακής Επιτροπής Δράμας. Δεκάδες αντάρτες ανέβηκαν στα βουνά της περιοχής και άρχισαν να οργανώνουν την εξέγερση. Η ημερομηνία καθορίστηκε για τη νύχτα της 28ης προς την 29η Σεπτέμβρη. Το έναυσμα δόθηκε με την ανατίναξη ενός κτιρίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στον Αρκαδικό (λίγο έξω από τη Δράμα). Αμέσως μετά, μέσα στη Δράμα και σε πολλά χωριά της ευρύτερης περιοχής, μέχρι και σε τμήματα των νομών Σερρών και Καβάλας, πάνω από 2.000 αντάρτες άρχισαν επιχειρήσεις κατάληψης κομβικών σημείων (σιδηροδρομικοί σταθμοί, γέφυρες, στρατώνες, σταθμοί χωροφυλακής, δημόσια κτίρια κ.α.). Στις μάχες που έγιναν σκοτώθηκαν δεκάδες Βούλγαροι στρατιώτες και Έλληνες συνεργάτες τους. Για μια ολόκληρη μέρα η περιοχή βρισκόταν κάτω από τον έλεγχο των ανταρτών. Όμως η ελλιπής οργάνωση και ο αρνητικός συσχετισμός δυνάμεων είχε ως αποτέλεσμα σκληρά αντίποινα από τις βουλγαρικές αρχές. Μαζικές εκτελέσεις, δολοφονίες αμάχων, ομαδικές σφαγές, βασανιστήρια, κάψιμο ολόκληρων χωριών ήταν η εκδικητική απάντηση των Βούλγαρων φασιστών απέναντι στον ελληνικό λαό που σήκωσε κεφάλι. Σκοτώθηκαν περισσότεροι από 2.000 πατριώτες. Οι περισσότεροι στη Δράμα και το Δοξάτο.
Αμέσως μετά, ξεκίνησε ένας άλλος πόλεμος συκοφάντησης των κομμουνιστών που κατηγορήθηκαν ότι η εξέγερση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τους Βούλγαρους κατακτητές με σκοπό να δικαιολογηθούν οι μαζικές σφαγές και απώτερο στόχο να επιχειρηθεί η αλλοίωση του πληθυσμού. Φυσικά δεν μπήκαν καθόλου στον κόπο να εξηγήσουν πώς τα ηγετικά πρόσωπα της εξέγερσης, μέλη και στελέχη του ΚΚΕ που υποτίθεται ότι συνεργάστηκαν με τους Βουλγάρους, βρήκαν φριχτό θάνατο από αυτούς.
Τα επόμενα χρόνια ο λαός της περιοχής εντάχθηκε στο ΕΑΜ και στον ΕΛΑΣ δίνοντας σκληρές μάχες. Η πιο κρίσιμη στιγμή όμως για την περιοχή της Μακεδονίας ήταν στις αρχές Ιούλη του 1943 όταν οι Γερμανοί αποφάσισαν την επέκταση της βουλγαρικής κατοχής σε ολόκληρη την ελληνική Μακεδονία και τη Θράκη. Ο βασικότερος λόγος γι’ αυτή την απόφαση ήταν το γεγονός ότι υπήρχαν σοβαρά προβλήματα μεταξύ των χωρών του φασιστικού Άξονα και τα ιταλικά στρατεύματα αδυνατούσαν να ελέγξουν την περιοχή ευθύνης τους. Εξάλλου οι διαδοχικές νίκες του Κόκκινου Στρατού δεν επέτρεπαν τη διάθεση γερμανικών μονάδων από το ανατολικό μέτωπο. Έτσι η επιλογή των Γερμανών για επέκταση της βουλγαρικής κατοχής σε όλη τη Μακεδονία ήταν μονόδρομος.
Νέα δεινά αναμένονταν για τον λαό της Βόρειας Ελλάδας. Άμεση όμως ήταν η αντίδραση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ που κάλεσε τον ελληνικό λαό να αγωνιστεί για να αποτρέψει την επέκταση της βουλγαρικής φασιστικής κατοχής. Την ίδια ώρα που η κατοχική κυβέρνηση των δοσίλογων είχε αποδεχτεί το διαμελισμό της χώρας, το ΚΚΕ έμπαινε μπροστάρης στον αγώνα καλώντας με προκήρυξη όλο τον ελληνικό λαό να ξεσηκωθεί. «Να σώσουμε τη Μακεδονία» ήταν το κεντρικό σύνθημα. Τη Μακεδονία, που 2 χρόνια πριν, η αστική τάξη και η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας άφησε στο έλεος των κατακτητών και χωρίς να δώσει ουσιαστικές μάχες, προτίμησε τη σιγουριά και την ασφάλεια του Καΐρου.


Και πράγματι ο ελληνικός λαός ξεσηκώθηκε. Στη Θεσσαλονίκη ξεκίνησαν κινητοποιήσεις και λαϊκές συγκεντρώσεις στις 10 του Ιούλη και τις επόμενες μέρες σε πολλές μεγάλες πόλεις της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας. Η εφημερίδα Ελευθερία έγραφε: «Η Μακεδονία ολόκληρη συνταράχτηκε από ένα τεράστιο κύμα παλλαϊκών απεργιών και διαδηλώσεων. Οι κατααγανακτισμένες μάζες του λαού μας ξεχύθηκαν στους δρόμους των Μακεδονικών πόλεων… Η Μακεδονική ύπαιθρος αντιλάλησε από τις μαχητικές κραυγές του λαού μας: Θάνατος και κατάρα στους δολοφόνους φασίστες. Έξω από τη χώρα μας οι Βούλγαροι, Γερμανοί και Ιταλοί κατακτητές. Κάτω οι εκτελέσεις και το αίσχος της ομηρίας. Ζήτω η ενιαία, ακέραια και ελεύθερη Ελλάδα μας»
Ο αγώνας κορυφώθηκε στις 22 Ιουλίου με την παναθηναϊκή διαμαρτυρία 300.000 λαού. Οι εργαζόμενοι κατέβηκαν σε γενική απεργία. Όλα τα μαγαζιά της Αθήνας έκλεισαν. Οι διαδηλωτές αψηφώντας το φόβο συγκεντρώθηκαν στο κέντρο της πόλης. Οι Γερμανοί δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι ένα τεράστιο πλήθος ανθρώπων είχε κατακλύσει το κέντρο της Αθήνας. Αναγκάστηκαν να κατεβάσουν τανκς ενάντια στον άοπλο λαό. Η διαδήλωση χτυπήθηκε άγρια. Τα πολυβόλα σκορπούσαν το θάνατο παντού. Οι ερπύστριες των τανκ ολοκλήρωναν το μακάβριο έργο τους περνώντας πάνω από τα σώματα των διαδηλωτών. Επί 6 ώρες το κέντρο της πόλης μετατράπηκε σε πεδίο μάχης. 30 διαδηλωτές σκοτώθηκαν, άλλοι 200 τραυματίστηκαν και περίπου 500 συνελήφθησαν. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και η 17χρονη Παναγιώτα Σταθοπούλου, η 19χρονη Κούλα Λίλη και άλλοι ηρωικοί νεολαίοι. Ο σκοπός όμως επιτεύχθηκε και η επέκταση της βουλγαρικής ζώνης κατοχής ματαιώθηκε.




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου