100 χρόνια από την ίδρυση του Κόκκινου Στρατού. Ένας θρυλικός στρατός γέννημα του ρωσικού λαού

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ.819, στις 10/3/2018

«…Αλλά πριν μια τέτοια αλλαγή να επέλθει, μια προλεταριακή δικτατορία καθίσταται απαραίτητη και η πρώτη συνθήκη για αυτήν ήταν ένας προλεταριακός στρατός. Οι εργαζόμενες τάξεις έπρεπε να κατακτήσουν το δικαίωμα να απελευθερωθούν από μόνες τους στο πεδίο της μάχης». (Καρλ Μαρξ για την Κομμούνα του Παρισιού)

Οκτωβριανή Επανάσταση

Τα πρώτα ένοπλα επαναστατικά τμήματα στη Ρωσία συγκροτούνται τις μέρες του Φλεβάρη του 1917 στην Πετρούπολη, όταν ο εξεγερμένος λαός κατέλαβε αστυνομικά τμήματα, εξοπλίστηκε και κατάφερε να αντισταθεί στον τσαρικό στρατό. Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις κυβερνητικά στρατεύματα προσχωρούν στις τάξεις των οπλισμένων εργατών. Έτσι μαζί με το Σοβιέτ των Εργατών και των Στρατιωτών της Πετρούπολης δημιουργείται και η Πολιτοφυλακή ένοπλων εργατών.

Λίγο αργότερα στις αιματηρές διαδηλώσεις του Απρίλη ενάντια στη συνέχιση του πολέμου (μέρες του Απρίλη) η ένοπλη εργατική πολιτοφυλακή (Κόκκινη Φρουρά) θα αντισταθεί στην προσπάθεια της Προσωρινής Κυβέρνησης να καταπνίξει την εξέγερση.

Τον Οκτώβρη του 1917 μετά την αποτυχία του πραξικοπήματος του Κορνίλοφ και την ισχυροποίηση των Μπολσεβίκων μπαίνει στην ημερήσια διάταξη η ένοπλη εξέγερση με σκοπό την κατάληψη της εξουσίας. Δημιουργείται η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή και προετοιμάζεται η επανάσταση. Την 25^η Οκτώβρη η Κόκκινη Φρουρά με κάλεσμα των Μπολσεβίκων υπερασπίζεται το Σοβιέτ και μαζί με το λαό καταλαμβάνουν όλη σχεδόν την Πετρούπολη. Το βράδυ της ίδια μέρας το καταδρομικό Aurora έδωσε το σύνθημα για την έφοδο στα χειμερινά ανάκτορα τα οποία και καταλήφθηκαν. Η πρώτη εργατοαγροτική κυβέρνηση της ανθρώπινης ιστορίας ήταν γεγονός. Το μπολσεβίκικο κόμμα με την καθοδήγηση του Λένιν κατάφερε να ανατρέψει την αστική τάξη στη Ρωσία και να ξεκινήσει τα πρώτα βήματα στο τιτάνιο έργο που έμελλε να ακολουθήσει.

Όλο το επόμενο διάστημα ήταν κρίσιμο για την εδραίωση της επαναστατικής κυβέρνησης. Η Κόκκινη Φρουρά έδωσε αλλεπάλληλες μάχες με τα αντεπαναστατικά τμήματα των Λευκοφρουρών που είχαν απομείνει στην Πετρούπολη αλλά και σε άλλες πόλεις.

Η ίδρυση του Κόκκινου Στρατού

Στις 18 Γενάρη του 1918 εκδίδεται Διάταγμα του Συμβουλίου των Επιτρόπων του Λαού (ΣΕΛ) για την οργάνωση του εργατοαγροτικού Κόκκινου Στρατού και στις 29 Γενάρη εκδίδεται Διάταγμα για την οργάνωση του Κόκκινου Στόλου.

Στις αρχές Φλεβάρη η κατάσταση στο πολεμικό μέτωπο με τους Γερμανούς γίνεται επικίνδυνη. Στις 19 Φλεβάρη το ΣΕΛ στέλνει στη γερμανική κυβέρνηση τηλεγράφημα διαμαρτυρίας ενάντια στην επίθεση των γερμανικών στρατευμάτων και ζητά την υπογραφή ειρήνης. Η Γερμανοί δε απαντούν και συνεχίζουν τις επιθέσεις. Καταλαμβάνουν χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια το Ντβινσκ και απειλούν την Πετρούπολη και το Κίεβο. Οι Γερμανοί έχουν ήδη αποβιβαστεί στη Φινλανδία και έχουν καταλάβει το Μίνσκ και άλλες περιοχές. Στις 21 Φλεβάρη ο Λένιν και το ΣΕΛ καλούν το σοβιετικό λαό να αντισταθεί και να υπερασπιστεί την πατρίδα. Όλος ο λαός κινητοποιείται. Την επομένη κατατάσσονται 100.000 εθελοντές από την Πετρούπολη και τη Μόσχα. Στις 23 Φλεβάρη με μαζικά συλλαλητήρια σε όλες τις πόλεις συγκεντρώνεται τεράστιο πλήθος εργαζομένων εθελοντών να καταταγούν στο νέο στρατό. Η μέρα αυτή πέρασε στην ιστορία της Ρωσία ως ημέρα ίδρυσης του Κόκκινου Στρατού. Τα σοβιετικά στρατεύματα θα καταφέρουν τις επόμενες μέρες να συγκρατήσουν τη γερμανική επίθεση.

Λίγες μέρες αργότερα θα υπογραφεί η συνθήκη ειρήνης Μπρεστ – Λιτόφσκ. Αν και οι όροι της ήταν ιδιαίτερα βαρείς για την σοβιετική πλευρά, με τη συνθήκη αυτή σταθεροποιήθηκε η σοβιετική εξουσία και σώθηκε η επανάσταση.

Η ιμπεριαλιστική επέμβαση

Στις αρχές Μάρτη του 1918 αγγλικά στρατεύματα αποβιβάζονται στο Μούρμανσκ. Σε λίγο θα αρχίσει η στρατιωτική επέμβαση της Αντάντ στη Ρωσία. Αμερικανικές, αγγλικές και γαλλικές δυνάμεις επιτίθενται. Συνολικά 17 χώρες της Δύσης μαζί με την Ιαπωνία επεμβαίνουν με στρατό στην πρώτη χώρα που κατάφερε η εργατική τάξη να πάρει και να διατηρήσει την εξουσία. Παράλληλα αναζωπυρώνεται και ο εμφύλιος πόλεμος, ανάμεσα στις αντεπαναστατικές και σοβιετικές δυνάμεις. Στις αρχές του Απρίλη γίνεται απόβαση γιαπωνέζικου αγήματος και αγγλικών δυνάμεων στο Βλαδιβοστόκ και μέσα στο καλοκαίρι του 1918 επεμβαίνει στόλος δυτικών στον Αρχάγγελο, αποβιβάζονται στην πόλη και σχηματίζουν κυβέρνηση ανδρεικέλων από Λευκοφρουρούς. Ταυτόχρονα αποβιβάζονται στο Βλαδιβοστόκ αμερικανικά στρατεύματα. Στα τέλη Νοέμβρη αγγλογαλλικά στρατεύματα αποβιβάζονται στο Νοβοροσίσκ, στη Σεβαστούπολη και την Οδησσό. Ακόμη και οι Γερμανοί παραβιάζουν τη συνθήκη Μπρεστ - Λιτόφσκ, καταλαμβάνουν την Κριμαία και εισβάλλουν -με υπόδειξη της Αντάντ- στις χώρες της Βαλτικής.

Όμως ο Κόκκινος Στρατός είναι πλέον αρκετά δυνατός και οργανωμένος. Με διάταγμα η θητεία γίνεται υποχρεωτική και πολλές εκατοντάδες χιλιάδες εργατών και αγροτών επιστρατεύονται, ισχυροποιώντας τον ταξικό του χαρακτήρα. Με σφοδρές αντεπιθέσεις αλλά και τη συμμετοχή εξεγερμένων πολιτών καταφέρνει σε σύντομο χρονικό διάστημα να απελευθερώσει πολλές από τις κατακτημένες περιοχές. Το Μάρτη του 1919 ο Κόκκινος Στρατός αριθμεί περισσότερους από 3.000.000 μαχητές.

Η επόμενη χρονιά (1920) σφραγίζεται από μια σειρά επιτυχίες του Κόκκινου Στρατού σε όλα σχεδόν τα μέτωπα. Μέσα στα 1921 θα έχουν αποχωρήσει από τη Ρωσία όλοι σχεδόν οι ξένοι στρατοί και η αντεπανάσταση των Λευκών θα έχει ηττηθεί. Το αποτέλεσμα ήταν μια σειρά από χώρες γύρω από τη Ρωσία να εγκαθιδρύσουν σοβιετική εξουσία και στα 1922 να δημιουργηθεί η ΕΣΣΔ.

Στη διάρκεια του μεσοπολέμου ο Κόκκινος Στρατός είναι ο εγγυητής της ύπαρξης της Σοβιετικής Ένωσης, του σοσιαλισμού και των κατακτήσεων των λαών της.

Ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος

Η ναζιστική εισβολή της Γερμανίας στα 1941 θα βάλει σε νέους κινδύνους το πρώτο σοσιαλιστικό κράτος. Αρχικά ο Κόκκινος Στρατός θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση. Αναγκάζεται να υποχωρήσει πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα στα βάθη της Ρωσίας αλλά με την καθοδήγηση του Στάλιν και το υψηλό αίσθημα αυτοθυσίας που διέθεταν οι μαχητές του καταφέρνει να αποτρέψει την κατάκτηση της Μόσχας (1941-1942) και να αντιστρέψει τη φορά του πολέμου με τη μεγαλειώδη νίκη στη μάχη του Στάλινγκραντ (1943). Τους επόμενους μήνες με μια σφοδρή προέλαση του Κόκκινου Στρατού απελευθερώνεται ένα πολύ μεγάλο μέρος της Ευρώπης και το 1945 λήγει η μάχη του Βερολίνου με νίκη των Σοβιετικών. Στις 30 Απρίλη του 1945 με μια συμβολική κίνηση που θα μένει ανεξίτηλα γραμμένη στην ιστορία, ο στρατιώτης του Κόκκινου Στρατού, Μιχαήλ Μίνιν, θα καρφώσει τη σοβιετική σημαία στην ταράτσα του Ράιχσταγκ, στην καρδιά της ναζιστικής Γερμανίας, σφραγίζοντας την νίκη των λαών ενάντια στο φασισμό.

Η φετινή επέτειος

Φέτος με μια μεγαλειώδη παρέλαση τιμήθηκε στη Μόσχα η επέτειος των 100 χρόνων από την ίδρυση του Κόκκινου Στρατού. Μπορεί η σημερινή Ρωσία να μην έχει καμιά σχέση με τη χώρα της Οκτωβριανής Επανάστασης, όμως οι δρόμοι της Μόσχας και άλλων ρωσικών πόλεων πλημμύρισαν από κόκκινες σημαίες με σφυροδρέπανα και φωτογραφίες των κομμουνιστών ηγετών Λένιν και Στάλιν. Όσο κι αν κάποιοι προσπαθούν, δεν είναι εύκολο να διαγραφεί από την ιστορία η πρώτη προσπάθεια του ρωσικού λαού να ανατρέψει την καπιταλιστική τάξη πραγμάτων και να προχωρήσει στη οικοδόμηση της νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας απαλλαγμένη από τη φτώχεια και την εκμετάλλευση.