Η ονομασία του ιστολογίου είναι ο τίτλος του βιβλίου του Βασίλη Σαμαρά "1917-1953, Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει"

Κυριακή 18 Μαρτίου 2018

Ποιος θυμάται το Μόναχο;


του Βασίλη Σαμαρά
Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φυλ. 230, στις 18/7/1992


Στις 30-11-1938 συναντήθηκαν στο Μόναχο οι Χίτλερ, Τσάμπερλεν, Νταλαντιέ, Μουσολίνι και αποφάσισαν τον διαμελισμό της Τσεχοσλοβακίας με την παραχώρηση της περιοχής της Σουδητίας στον Χίτλερ. Έτσι οι Τσάμπερλεν, Νταλαντιέ «έσωσαν τότε την ειρήνη». Το τι ακλούθησε λίγο καιρό μετά, είναι πια πολύ γνωστό. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος με τα εκατομμύρια των νεκρών και τις ανυπολόγιστες καταστροφές.
Μετά τον πόλεμο και την συντριβή του φασισμού, οι συμφωνίες του Μονάχου αναφέρονταν σαν συμφωνίες ντροπής, σαν κάτι που δεν θα ‘πρεπε να ξανασυμβεί «ποτέ πια». Ο καθένας που αναφερόταν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο θεωρούσε χρέος του να ξορκίσει το «αίσχος του Μονάχου» και να διαβεβαιώσει πως το μάθημα που πήρε η ανθρωπότητα απ’ όλα αυτά αποτελεί πλέον μια κατάκτηση που δεν πρόκειται να επιτρέψει την επανάληψη τους.


Πως περνάει αλήθεια ο καιρός. Γιατί βλέπεις, το πώς και πότε αξιοποιεί τα «μαθήματα της ιστορίας» η ανθρωπότητα δεν είναι ένα ζήτημα ακαδημαϊκού χαρακτήρα. Είναι συνάρτηση του ταξικού και πολιτικού συσχετισμού. Γιατί κάθε τάξη διαφορετικά διδάσκεται απ’ αυτήν, το κάθε κοινωνικό πολιτικό σύστημα διαφορετικά αφομοιώνει τα διδάγματά της και η κάθε πολιτική άποψη διαφορετικά τα «αξιοποιεί». Και αυτό που μένει στην πράξη δεν είναι μια γενικής ισχύος «αλήθεια» αλλά η έκφραση του δοσμένου κάθε φορά συσχετισμού.
Γιατί το καπιταλιστικό σύστημα, η ιμπεριαλιστική επεκτατική του έκφραση γεννάει καθημερινά λογικές Μονάχου και είναι η πάλη των λαών εκείνη που εμποδίζει την υλοποίηση τους όταν και όσο κάθε φορά μπορεί.
Σήμερα η ήττα του κομμουνιστικού κινήματος, της ηγετικής δύναμης της πάλης των λαών, έχει οδηγήσει συνολικά σε υποχώρηση τις λαϊκές δυνάμεις. Έτσι το καπιταλιστικό σύστημα απερίσπαστο πλέον ξεδιπλώνει τις «αρετές» του δημιουργώντας καθημερινά μικρότερες ή μεγαλύτερες περιπτώσεις Μονάχου.
Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση στις μέρες μας είναι αυτή της Γιουγκοσλαβίας. Φαίνεται ωστόσο πως αν η ιστορία διδάσκει, είναι πολλοί αυτοί που το μάθημα της το αφομοίωσαν απ την ανάποδη. Το πραγματικό γεγονός είναι ότι οι ιμπεριαλιστές στον ανταγωνισμό τους για το ξαναμοίρασμα του κόσμου, προώθησαν το κομμάτιασμα μιας χώρας και το ματοκύλισμα των λαών της, εκμεταλλευόμενοι υπαρκτές και ανύπαρκτες αντιθέσεις και χρησιμοποιώντας τις πιο αντιδραστικές τις πιο καθυστερημένες δυνάμεις αυτής της χώρας. Από κει και πέρα είναι ένα καινούργιο μάθημα της ιστορίας το πώς αντιμετωπίζεται το ζήτημα από διάφορες πλευρές.
Πραγματικά σαρκοβόρα οι ιμπεριαλιστικοί λύκοι ξεσκίζουν τις σάρκες της Γιουγκοσλαβίας και την ίδια στιγμή με απέραντη υποκρισία μιλάνε για «ειρηνευτικές πρωτοβουλίες» και «ανθρωπιστικές βοήθειες». Πόσα μαθήματα κυνισμού θα ‘χαν να πάρουν αλήθεια οι «τέσσερις του Μονάχου» από τους επιγόνους τους, πόσο μακιαβελισμό θα ‘χαν να διδαχτούν οι δάσκαλοι από τους μαθητές τους.
Και στο σκοπό που παίζουν οι ιμπεριαλιστές για τα συμφέροντα τους, να σέρνεται όλος ο μαύρος χορός.
Οι έμποροι του πολέμου, πραγματικές ύαινες που μυρίστηκαν πτώματα.
Τα τσακάλια του σωβινισμού που ελπίζουν στα αποφάγια.
Οι βρικόλακες του φασισμού που οσμίστηκαν αίμα.
Τα κοράκια της εκκλησίας να ευλογούν κρώζοντας και κραδαίνοντας τα όργανα της σφαγής.
Δεν είναι οι μόνοι ένοχοι. Έχουμε κυβερνήσεις ολάκερες, κινούμενες στην τροχιά που υπαγορεύουν οι ιμπεριαλιστές με τον πιο τυχοδιωκτικό, τον πιο ανεύθυνο, τον πιο εγκληματικό τρόπο σε βάρος των χωρών και των λαών τους. Είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα του πόσο και πως «διδάσκει» σε κάποιους η ιστορία. Γιατί στη «γύρα» των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων η κάθε (μικρή) χώρα είναι και μια υποψήφια Τσεχοσλοβακία, μια πιθανή Γιουγκοσλαβία. Και όλοι αυτοί οι μικροί ηλίθιοι (και μικροί και ηλίθιοι) που ευελπιστούν ότι θα πέσουν σε «καλή μεριά» στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, είναι άκρως επικίνδυνοι για τις χώρες και τους λαούς τους.
Και έχουμε και τις άλλες πολιτικές δυνάμεις. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία «αντιπολιτεύονται» τις κυβερνήσεις συμπορευόμενες μαζί τους με τον πιο ουσιαστικό τρόπο και στην ίδια ολέθρια κατεύθυνση.
Και έχουμε και τον Τύπο. Τον «δημοκρατικό» τον «προοδευτικό» τον «αδέσμευτο». Που σιγοντάρει ανοιχτά ή καλυμμένα (και γι’ αυτό πιο ανέντιμα) τα ιμπεριαλιστικά σχέδια. Που σιγοντάρει κάθε αντιδραστική ιδέα. Που τροφοδοτεί το σοβινιστικό κλίμα. Που υποθάλπει την υποταγή και την συμμόρφωση σε διάφορους «ρεαλισμούς». Που δεν χάνει την ευκαιρία να χτυπήσει ανοιχτά ή να υπονομεύσει με ύπουλο τρόπο κάθε προσπάθεια που θέλει να ανοίξει άλλους δρόμους.
Και έχουμε και την διανόηση. «Προοδευτική» και μη. Που όταν δεν υποστηρίζει καθαρά αντιδραστικές απόψεις ή δεν εκστομίζει απερίγραπτες βλακείες, απλώς σιωπά και «παρατηρεί» τα γεγονότα.
Αλήθεια ποιος θυμάται το Μόναχο; Υπάρχουν κάποιοι που το θυμούνται. Και αγωνίζονται. Και υψώνουν τη φωνή τους. Όχι στο νέο Μόναχο. Σ’ αυτό που προωθείται δίπλα μας. Και σ’ αυτά που μέλλει ν’ ακολουθούσουν. Ξέρουμε ακόμα πως ούτε και οι λαοί το έχουν ξεχάσει. Αν οι συγκυρίες και οι σημερινοί συσχετισμοί εμποδίζουν την ενεργοποίηση αυτής της συλλογικής μνήμης, αυτό δεν θα ‘ναι πάντα έτσι. Κι όταν θα είναι «αλλιώς» πολλά πράγματα θα ξαναμπούνε στη θέση τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου